Complexiteit van teamteaching:
Samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid bij teamteachmodellen
Onderzoek op je bord
In 2022 verspreidde ESTAFETT een grootschalig vragenlijstonderzoek met als doel inzicht te krijgen in bestaande teamteachpraktijken in Vlaanderen. Eén van de zaken die we bestudeerden is de relatie tussen de verschillende teamteachmodellen en de mate van samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid die leraren ervaren.
Doctoraatsonderzoeker Aron Decuyper legt zijn bevindingen aan jullie voor en concludeert: Het is niet zo eenvoudig als we op basis van theorie zouden veronderstellen. De mate waarin teamteachers gedeelde verantwoordelijkheid en samenwerking ervaren, hangt niet samen met welk model ze het vaakst gebruiken. Er is geen duidelijke lijn in te trekken.
Resultaten bekijken:
Bekijk het filmpje waarin Aron zijn onderzoek en conclusie toelicht (4 minuten kijktijd).
Toelichting bij de resultaten lezen:
Lees hieronder de tekst uit het filmpje van Aron, waarin het onderzoek en de conclusies worden toegelicht.
Hallo en welkom, mijn naam is Aron Decuyper en ik ben doctoraatsonderzoeker werkzaam op het ESTAFETT-project. In dit filmpje ga ik recent gepubliceerd ESTAFETT-onderzoek aan jullie voorstellen. Concreet gaan we het hebben over de relatie tussen de verschillende teamteachmodellen en de mate van samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid die leraren ervaren.
De praktijk van teamteaching
De praktijk van teamteaching – oftewel de manier waarop aan teamteaching gedaan wordt – bepaalt in grote mate de impact van teamteaching. In de literatuur wordt de teamteachpraktijk voorgesteld door de verschillende modellen van teamteaching. Er bestaan verschillende typologieën van deze modellen, maar wij gebruiken deze van Baeten en Simons (2014). Concreet bestaat deze typologie uit zeven teamteachmodellen (zie ook Meirsschaut & Ruys, 2018). Als je meer wil weten over deze teamteachmodellen, neem dan zeker een kijkje op de ESTAFETT-website.
Onderzoeksdoel
Deze zeven teamteachmodellen zijn door Simons en collega’s op twee continua of assen geplaatst: samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid. Dit betekent dat volgens de auteurs ieder model een bepaalde mate van samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid inhoudt. Bijvoorbeeld: Bij het observatiemodel zou er weinig gedeelde verantwoordelijkheid zou en weinig samenwerking zijn. Het parallelle model scoort dan weer hoog op gedeelde verantwoordelijkheid en eerder gemiddeld qua samenwerking.
In ons recent gepubliceerd onderzoek zijn we empirisch nagegaan of het voorgestelde theoretische model van Simons en collega’s empirisch standhoudt. Met andere woorden: of de theorie overeenkomt met de praktijk.
Methode
Vanuit ESTAFETT hebben we een grootschalig vragenlijstonderzoek uitgevoerd bij meer dan 500 leraren uit 86 scholen die aan teamteaching doen. De leraren hebben enerzijds aangegeven welk teamteachmodel ze het meest gebruikten, en anderzijds in welke mate ze samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid ervaren tijdens teamteaching. Voor dit laatste hebben we de eerder ontwikkelde SAMEN vragenlijst gebruikt.
Onderzoekshypothese:
Resultaten: Het is complexer dan gedacht
Uit de resultaten blijkt dat ieder teamteachmodel een bepaalde mate van samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid kan bevatten. Zo zijn er leraren die het vaakst het parallelmodel gebruiken die heel hoog scoren op samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid, maar ook leraren die voor beiden laag scoren, of net hoog voor gedeelde verantwoordelijkheid en laag voor samenwerking of andersom. Er is geen duidelijke lijn in te trekken. Dat blijkt voor alle modellen zo te zijn.
Dit betekent dat het niet zo eenduidig is als voorgesteld in theoretische model van Simons en collega's. De teamteachpraktijk is met andere woorden complexer dan er theoretisch wordt gedacht.
De bevindingen suggereren dat bepaalde teamteachmodellen niet noodzakelijk sterker zijn dan andere in termen van samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid. In plaats daarvan is het beter om na te denken over hoe leraren doelgericht de verschillende modellen kunnen mixen om op de meest effectieve manier aan teamteaching te doen.
Onderzoeksresultaat:
Tips
Op basis van de resultaten uit dit ESTAFETT-onderzoek geven we de volgende tips mee.
Maak flexibel gebruik van de verschillende teamteachmodellen. Overweeg om niet vast te houden aan het gebruik van uitsluitend één model. Een mix van verschillende modellen kan helpen om samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid te versterken (zie beslisboom).
Kies het teamteachmodel dat past bij het onderwijsdoel en jouw noden als leraar (zie beslisboom).
Creëer tijd voor reflectie en feedback. Plan bijvoorbeeld momenten in om samen te reflecteren op de samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid tijdens teamteaching en bekijk hoe jullie elk model vormgeven. Je kan hiervoor de SAMEN vragenlijst gebruiken, die terug te vinden is op de ESTAFETT-website.
Conclusie: Elk teamteachmodel kan een bepaalde mate van samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid inhouden
Samenvattend laat ons onderzoek zien dat elk teamteachmodel een bepaalde mate van samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid kan inhouden. Algemeen kan dus geconcludeerd worden dat de praktijk van team teaching, geïmplementeerd via de verschillende modellen, een complexe realiteit is die de leraren zelf vormgeven naargelang de context.
Meer weten?
Lees het onderzoeksartikel hier of neem contact op met Aron.decuyper@ugent.be voor meer info.